Sinh năm 1993 tại Perth, Australia, Ryan Peake là con trai của một thợ xây chuyển sang làm công việc chăm sóc sân golf sau khi công việc xây dựng làm hại cơ thể ông. Cha và ông của Ryan chơi golf vào cuối tuần, và khi Ryan còn nhỏ xin tham gia cùng họ, những cú đánh đầu tiên của anh đã khiến họ ngỡ ngàng. “Thật dễ dàng. Cảm giác như một tài năng tự nhiên,” Ryan nhớ lại. “Mọi người nhìn nhau và nói, ‘Ôi, cậu ấy khá giỏi,’ và tôi thì rất thích điều đó.” Đến sinh nhật lần thứ 10, Ryan đã có bộ gậy riêng và bắt đầu các bài học tại Lakelands. Chỉ trong vài năm, kệ phòng ngủ của anh đã chịu sức nặng của những chiếc cúp.

Từng là một tài năng trẻ được đánh giá cao và là đồng đội của nhà vô địch The Open 2022 – Cameron Smith. Thế nhưng, năm 2014, Peake sa chân vào con đường bạo lực, tham gia một vụ tấn công khiến nạn nhân bị thương nghiêm trọng và phải nhận án tù 5 năm.

Quá khứ đen tối và bước ngoặt trong trại giam

Ryan Peake từng tự nhủ với bản thân mình rằng, nhà tù là sự tiến hóa tự nhiên của những lựa chọn của anh, thầm thích thú với cách điều đó có thể nâng cao uy tín “xã hội” của mình. Với đôi vai lực lưỡng khiến khung cửa phải căng ra và những nắm đấm có thể viết lại tương lai, anh cho biết những mối đe dọa về thể xác khi bị giam cầm hầu như không ảnh hưởng đến anh. Hơn nữa, sự hiện diện của băng nhóm anh bên trong hứa hẹn sẽ bảo vệ nhờ số lượng đông đảo. Tuy nhiên, ngay ngày đầu thụ án, sự khốc liệt của nhà tù đã “nghiền nát” Peake bắt đầu bằng sự sỉ nhục từ việc các lính canh giám sát anh trần trụi đứng tắm trong ánh mắt vô cảm. Sau đó khoác lên cơ thể từng khiến người khác sợ hãi của anh bộ quần áo rộng thùng thình đến nỗi vải vóc nuốt chửng cổ tay đồ sộ của anh, như một đứa trẻ bị nuốt chửng bởi tủ quần áo của cha trong một phiên bản hài hước về sự nam tính.

Nhiều tù nhân trải qua tuần đầu tiên trong sự giám sát khủng hoảng để ngăn ngừa tự sát, nhưng Peake, lúc đó 21 tuổi, đã vào khu vực chung nơi có những người bạn trong bang nhóm của anh hoạt động. Lính canh dẫn anh đến một phòng giam 16 feet vuông làm bằng gạch, bốc mùi của người ở trước đó, sàn nhà đầy những mảnh vụn bị dẫm nát mà không ai thèm dọn dẹp. Bữa tối được phục vụ qua một khe hở — một phần thức ăn bọc bằng giấy bạc chứa cơm và thứ mà Peake sau này mô tả là “một chút thịt gà nhỏ nhất mà tôi từng thấy.” Nhân viên giao đồ ăn nói, “Hãy thưởng thức vì đây là bữa ăn tốt nhất chúng tôi có trong tuần.” Ngồi trên mép một chiếc đệm mà áp lực của nó chứa đựng những câu chuyện của người khác, Peake nâng đĩa bạc lên khi ánh mắt anh hướng tới vật duy nhất trên tường, một chiếc gương nứt nẻ được tô vẽ bằng graffiti. Hình ảnh bị vỡ không giống nhiều với người từng là một trong những golfer triển vọng nhất của đất nước anh.

Nơi Ryan Peake chịu án là một nhà tù an ninh tối đa quá đông đúc. Một cuộc kiểm tra vào năm 2024 do Thanh tra Y tế Australia thực hiện đã kết luận rằng nơi đây có một trong những điều kiện tồi tệ nhất trong cả nước: thời gian giam giữ quá lâu, thiếu không khí trong lành, phòng giam đơn có hai tù nhân, sự hạn chế trong việc sử dụng vòi sen và quần áo sạch, sự xuất hiện của gián và chuột — những điều kiện được coi là “tàn nhẫn, vô nhân đạo hoặc hạ nhục.” Cơ sở này có tỷ lệ tự làm hại và tự sát cao trong số tù nhân.

Trong tuần đầu tiên, Peake đã tiếp cận một nhân viên cải huấn để yêu cầu chuyển đến một phòng giam khác. Không nhận thức được sự tôn trọng theo thứ bậc mà tù nhân phải thể hiện đối với nhân viên nhà tù, Peake đã phản ứng lại sự chế giễu của nhân viên canh giữ bằng những lời lẽ mạnh mẽ. Sự vi phạm này đánh dấu cú va chạm đầu tiên của anh với những quy tắc cuộc sống trong tù. “Ngày hôm sau, tôi đang tắm, và bỗng dưng có 20 nhân viên vây quanh tôi,” Peake nói. Họ đã kéo anh đến đơn vị giam giữ, với chỉ một mảnh giấy và bút để anh viết một bức thư xin lỗi.

Trong năm đầu tiên, Peake từ chối những chuyến thăm của mẹ, không muốn bà phải chứng kiến những thực tế khắc nghiệt ở đó. Cha anh thì không thể bị ngăn cản. “Tôi có thể thấy sự thất vọng trong mắt ông,” Peake nói, “chỉ tự hỏi làm sao con trai ông lại từ một golfer trở thành như thế này.”

Dù những chuyến thăm đó rất khó khăn, chúng cũng là một bước ngoặt quan trọng. Thay vì chỉ chơi bài, Peake đã cam kết trở thành người mà cha mẹ anh có thể tự hào khi ra tù. Anh đã tự rèn luyện thể chất, giảm cân do uống bia tích lũy. Để thay đổi viễn cảnh về việc phải làm lao động chân tay, anh theo học để lấy chứng chỉ điện. Đối với những tù nhân cùng quan tâm, anh đã cung cấp những bài hướng dẫn golf đơn giản trong khoảng thời gian ít ỏi được ra ngoài trời. Anh viết những bức thư xin lỗi, trong đó có một bức gửi cho Ritchie Smith bày tỏ sự hối tiếc vì đã lãng phí tài năng của mình.

Vào năm 2017, sau hai năm rưỡi thụ án, tivi trong tù phát sóng cảnh Cameron Smith giành chức vô địch PGA Australia. Khi một số tù nhân phát hiện đây là bạn và đồng đội cũ của Peake, họ đã trêu chọc anh về việc quay lại sự nghiệp sau khi ra tù. Peake chỉ cười xòa. Có lẽ anh sẽ chơi golf một lần nữa, nhưng giấc mơ trở thành chuyên nghiệp đã chết.

Không lâu sau, Peake nhận được một bức thư bất ngờ chỉ chứa tên và thông tin liên lạc của huấn luyện viên Ritchie Smith – người huấn luyện Minjee Lee giành 3 danh hiệu major.

“Tôi đã thực hiện một số cuộc gọi, nhưng đó là lần tôi cảm thấy lo lắng nhất,” Peake nói về lần liên hệ với huấn luyện viên Ritchie Smith. “Ông ấy là một trong những huấn luyện viên giỏi nhất thế giới, còn tôi chỉ là một tù nhân... Nhưng ngay khi nghe giọng ông, tôi cảm thấy bình tĩnh. Ông ấy là người điềm tĩnh nhất mà tôi từng biết.”

Họ bắt đầu nói chuyện thường xuyên. Peake nói về việc cố gắng học một nghề cho đến khi ra ngoài, nhưng Ritchie có một gợi ý khác. “Tôi nói, ‘Còn việc thử chơi golf lần nữa thì sao?’ Tôi cảm thấy người này cần một điều gì đó để mong đợi, điều gì đó để cậu ấy có thể trở thành phiên bản tốt nhất của mình.”

Peake thấy hứng thú, nhưng trước hết, anh phải giải quyết chuyện với băng nhóm Rebels, bởi theo luật “xã hội” anh khó có thể rời bỏ. Anh đã yêu cầu một cuộc họp chính thức với lãnh đạo của băng Rebels trong tù. “Tôi nói, ‘Tôi biết điều này nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng huấn luyện viên này dạy một số golf thủ hàng đầu thế giới, và ông ấy nghĩ tôi vẫn có thể thành công như một chuyên nghiệp. Tôi muốn đi theo con đường này.’ Tôi lo lắng vì không muốn họ nghĩ tôi là người không trung thành, nhưng tôi cảm thấy mình nợ tất cả mọi người xung quanh và cả bản thân mình để thử sức.”

Ngạc nhiên thay, anh chưa bao giờ nhận được nhiều cái bắt tay và ôm ấp trong một lần ngồi như vậy. Tuổi trẻ của anh có thể là một phần lý do, hoặc có thể băng Rebels đã thấy điều mà Ritchie thấy. “Cuộc sống thật khó khăn, khi là một bikie,” Peake nói. “Tôi nghĩ họ đã nhìn thấy một cơ hội cho một người trong số họ để cải thiện bản thân. Họ đều nói với tôi rằng đây có thể là cơ hội cuối cùng của tôi. Hãy kiếm lấy nó.”

Sau khi duy trì được hồ sơ kỷ luật tốt, Peake đã kiến nghị về việc chuyển đến một cơ sở an ninh tối thiểu cho năm cuối của bản án, và điều này đã được chấp thuận. Được thiết kế để tái hòa nhập tù nhân với công việc, Peake sẽ được phép ở ngoài nhà tù đến 12 giờ dưới sự giám sát. Anh có thể luyện tập, thăm nhà và đồng thời tham gia phục hồi chức năng cho chấn thương vai.

“Tôi đã thẳng thắn, cho cậu ấy biết những gì chúng tôi đang đối mặt,” Ritchie nói. “Để trở thành một chuyên nghiệp, đây là một cơ hội 1.000 trên 1. Nhưng nếu cậu sẵn sàng thử sức, tôi cũng vậy.”

Sự trở lại ngoạn mục

Sau khi được tha tù năm 2019, Ryan Peake bắt đầu lại từ con số 0: làm công việc bảo trì ở sân golf, luyện tập lặng lẽ, rồi dần bước vào các giải nhỏ. Sự kiên trì giúp anh có được kết quả với tấm thẻ thi đấu trên tour chuyên nghiệp của Australia mùa giải 2024 – 2025.

Đầu tháng 3/2025, Ryan Peake gây chấn động làng golf khi vô địch New Zealand Open với tổng điểm -23, hơn người xếp sau đúng 1 gậy. Đây không chỉ là danh hiệu lớn đầu tiên trong sự nghiệp, mà còn là tấm vé tham dự The Open Championship 2025 tại Royal Portrush – nhờ nằm trong hệ thống Open Qualifying Series.

Đáng nói, anh chỉ được cấp visa vào New Zealand 36 tiếng trước giờ thi đấu do tiền án vẫn còn gây trở ngại trong thủ tục nhập cảnh.

Sau khi giành quyền dự The Open, Peake đã được cơ quan di trú Anh chấp thuận visa để nhập cảnh và thi đấu. Dù có tiền án, anh đang nhận được sự ủng hộ lớn từ cộng đồng golf và giới truyền thông, nhấn mạnh hành trình tái hòa nhập tích cực và tinh thần thể thao cao đẹp.

“Tôi từng mất tất cả. Bóng tối nuốt chửng tôi. Nhưng giờ đây, golf chính là cách tôi làm lại cuộc đời.”

Câu chuyện của Ryan Peake là minh chứng cho sức mạnh của lòng quyết tâm và sự tha thứ. Từ một người bị xã hội lên án, anh đã tái sinh để đứng trên sân khấu lớn nhất của golf thế giới. Ryan Peake sẽ trở thành một trong những câu chuyện cảm hứng nhất tại The Open Championship 2025.

Ryan Peake hiện đang xếp hạng 466 thế giới. Anh đang tham dự các giải đấu của PGA tour of Australia và Asian Tour.

Tóm tắt hành trình của Ryan Peake